Shoji Nishio Sensei

Shoji Nishio Shihan (1927-2005) begon met aikido in 1951 bij de Aikikai Hombu Dojo (Tokyo) en startte met lesgeven vanaf 1955. Voor het aikido deed hij aan judo (4e dan), karate (4e dan), iaido (7e dan), jodo, Shintō Musō-ryū jōjutsu en Hōzōin-ryū sōjutsu. 
Hij vermengde deze stijlen tot een eigen stijl (Nishio Aikido). Alle technieken kunnen met het zwaard in de hand worden uitgevoerd alsmede zonder wapen. Hij creeerde ook een nieuwe vorm van Iaido vanuit het aikido, genaamd Aiki Toho Iaido of Nishio-ryu Iai. In 2003 ontving Nishio the Budo Kyoryusho medaille van de Japanse Budo Federatie voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling en verspreiding van aikido.

Gesprek met Shoji Nishio Sensei (Vertaling en samenvatting: Eli Steenput)

Kracht is een must voor aikido als budo.

Men moet het verschil begrijpen tussen kracht in aikido en kracht in budo in het algemeen. Hiervoor moeten we de “bu” in budo juist interpreteren. De geschiedenis leert ons dat de ontwikkeling van het Japanse budo verre van ideaal is verlopen. In essentie is budo een manier voor mensen om hun leven richting te helpen geven, maar vaak betekende budo enkel het kwetsen en overwinnen van andere mensen. We moeten hierover nadenken als we budo willen beoefenen.

Shoji Nishio met Morihei Ueshiba, de oprichter van Aikido

Omdat aikido een budo is, zal er altijd een deel uiterlijke, oppervlakkige kracht voor nodig zijn. Helaas maken vandaag de dag veel mensen misbruik van het feit dat er in aikido geen wedstrijden zijn, om het budo aspekt van hun training te verwaarlozen. Toen ik met aikido begon had bijna iedereen in de dojo een achtergrond in andere krijgskunsten zoals judo, kendo of karate. Ze kwamen allemaal om iets beters te vinden, iets dat verder ging dan wat ze deden. De invloed van de stichter was toen nog sterk aanwezig, hetgeen de budo atmosfeer nog versterkte.

Mensen die vandaag in aikido komen trainen hebben meestal geen voorafgaande ervaring, en dat veroorzaakt een groot verschil in de training. Vele leraars verzetten zich er zelfs tegen dat hun leerlingen andere krijgskunsten trainen of zelfs maar bestuderen. Dit is een zeer zware fout. De waarde van ieder budo wordt bepaald door de vergelijking met andere budo. Het maakt niet uit hoe goed je bent in je aikido als het niet meer is dan een klein dansje zonder praktische waarde.

Worpen en klemmen met het gevoel van een atemi.

Aikido is 40% worpen en 60% klemmen. Je moet een goed begrip hebben van alle technieken. Bovendien bevatten alle technieken atemi. Omdat tegenwoordig vele leraars alleen aikido kennen, zijn hun uiteenzettingen over atemi vaak enkel mondeling, waardoor er iets mist in hun aikido. In het aikido dat ik geleerd heb en nu les in geef, doen we worpen en klemmen met het ritme en gevoel van atemi.

Het belang van wapentechnieken.

Sommige aikido leraars zeggen tegenwoordig dat training met de jo en de ken volledig overbodig is. Dit is belachelijk, niets is verder van de waarheid. O-sensei zei, “Aikido is de uitdrukking van de principes van het zwaard via het lichaam.” Dus is het zeer vreemd aikido te willen begrijpen zonder eerst het zwaard te begrijpen. Het lijkt mij dat degenen die zeggen dat aikido een ongewapende krijgskunst is de boodschap van de stichter niet hebben begrepen.

Het zwaard was voor meer dan duizend jaar het symbool van het Japanse budo, maar dat was een bloedige geschiedenis. Het zwaard dat de idealen van de krijger symboliseert is ook een werktuig voor moord en verwoesting. In aikido erkennen we dat het zwaard (budo) een vreeswekkend vernietigingswapen is, maar we leggen er ons toe dit wapen te transformeren tot een nuttig werktuig. Zwaarden tot ploegscharen, bij wijze van spreken.

De bu in budo wordt vaak geinterpreteerd als “de speer van de vijand tegenhouden” maar in aikido proberen we onze eigen speer tegen te houden. In plaats van een vijand van buitenaf afslaan willen we in de eerste plaats een verandering in onszelf teweegbrengen.

Andere vormen van budo als verrijking.

Alle vormen van budo zijn op hun eigen manier in een groeiproces verwikkeld. Als beoefenaars moeten we bewust blijven van de natuur van deze wijzigingen. Krijgskunsten zoals karate, judo en kendo hebben allemaal hun goede punten en kunnen gebruikt worden om de eigen budo training te verrijken. Dit vraagt natuurlijk bijkomende inspanning. Degenen die deze houding tegenover budo innemen maken nooit denigrerende opmerkingen over deze stijl is dit of dat, die beoefenaars weten niet wat ze doen. De enigen die andere krijgskunsten veroordelen zijn degenen die ze niet beoefenen, en die zich onzeker en misschien zelfs bedreigd voelen wanneer anderen uit hun kring zulke andere wegen verkennen.

Ik denk dat er van iedere stijl iets geleerd kan worden en dat mensen die dit begrijpen veel grotere vooruitgang zullen maken. ik heb ervaring in karate en judo, en ik vind dat de weg van het zwaard centraal staat, dus ik weerspiegel ongewapende technieken en worpen in mijn zwaard en jo bewegingen. O-sensei zei, “Heb je een zwaard vast, dan is aikido een zwaard, als je een jo vast hebt, dan is aikido een jo.”

Dat is wat ik nu in mijn training probeer te leggen. Om de natuur van het zwaard en van de geest van aikido te doorgronden, trainen we realistisch, op het scherp van de snee, alsof de tegenstander neer moet gaan op het moment van het kontakt, maar we stoppen op een haar van de tegenstander, zonder de tegenstander te snijden of zelf gesneden te worden. In de plaats gebruiken we deze training als een spiegel waarin we onszelf kunnen zien en verbeteren. Dit proces is het doel van onze training.

Neem initiatief.

Ik zeg mijn leerlingen, vooral de jongere, om zoveel als ze kunnen op zichzelf te leren. Ik kan hun fouten wel corrigeren, maar hetgeen ze ontdekken door eigen initiatief en hard werk heeft een andere waarde dan iets dan hun gewoon gezegd is geweest. Het proces van zelf dingen te ontdekken is op zich ook belangrijk voor de persoonlijke groei. Het “uitzenden van het ki” waarover we zo vaak horen spreken, zie ik onder andere als het ontwikkelen van initiatief en een onderzoekende geest. Een echt gevecht vind plaats in een oogwenk van kontakt. Training met een zwaard en andere wapens helpt om dit zeer duidelijk te maken.

Wie pas begint moet zich openstellen voor de beginselen van het budo, maar na een zeker stadium moet men op zichzelf de antwoorden gaan zoeken. Als men daarvoor naar een karate of judo school wil stappen, dan is daar niets verkeerd mee en zichzelf op zo een manier uitdagen is zelfs bewonderenswaardig. Wie de behoefte voelt zichzelf te testen of de inhoud van een andere budo uit de eerste hand te ervaren, moet dit zeker niet laten. Aikido mag nooit enkel een dans worden. Aikido is een budo en moet daarom getraind worden met een begrip van de fundamentele basisbeginselen van budo. Een bepaald aspekt achterwege laten, zij het stampen, beenvegen, wapens of eender welk ander aspekt van aikido, is hetzelfde als een kreupele, onvolledige vorm van aikido te beoefenen. O-sensei zei ook dat aikido toegepast kan worden in ieder aspekt van budo.